Postępujący rozwój nauki i techniki oraz powszechność stosowania technologii w przemyśle oraz w życiu codziennym spowodował, że sięganie po opinie biegłych staje się elementem większości postępowań sądowych. Opinia biegłego sądowego jest szczególnym rodzajem dowodu w procedurze cywilnej. Niekiedy sądy uznają opinie biegłych za tak ważne dowody w sprawie, że decydują się nawet na zlecenie ich sporządzenia bez wniosku stron postępowania.
Właśnie z uwagi na szczególną rolę opinii biegłego jest to dowód, którego nie można zastąpić żadnym innym dowodem. Biegły sądowy przygotowuje opinię w oparciu o swoją wiedzę oraz doświadczenie zawodowe w danej dziedzinie (tzw. wiadomości specjalne). Należy pamiętać, że opinii biegłego nie można w postępowaniu cywilnym zastąpić nawet opinią sporządzoną przez osobę posiadającą uprawnienia biegłego sądowego, ale na prywatne zlecenie strony. W dużej mierze wynika to z okoliczności, że opinia biegłego sądowego będzie stanowić dla sądu podstawę do wyrokowania – a zatem konieczne jest zagwarantowanie bezstronności biegłego (podobnie, jak w postępowaniu winien być bezstronny sąd). Co więcej, polskie sądy niekiedy przyjmują, że ekspertyzy prywatne nie stanowią w ogóle dowodu w danym postępowaniu, lecz jedynie są fachowym przedstawieniem stanowiska strony.
Czy zatem przygotowując się do sprawy warto sięgać po ekspertyzy prywatne?
Odpowiedź na powyższe pytanie nie jest łatwa. Wszystko zależy od okoliczności danej sprawy. Niejednokrotnie okazać się może, że zlecenie prywatnej ekspertyzy będzie zbędnym wydatkiem, ponieważ przed sądem i tak konieczne będzie przeprowadzenie dowodu z opinii innego biegłego. Może jednak się okazać, że dana sprawa będzie tak skomplikowana, że prywatna ekspertyza będzie konieczna dla wyjaśnienia sądowi prostym i zrozumiałym dla nie-fachowca językiem, skąd wywodzimy swoje roszczenie albo dlaczego kwestionujemy roszczenie przeciwnika. Ze wskazanych względów niekiedy już przygotowując się do sprawy sądowej warto zasięgnąć porady prawnika, który w realiach konkretnej sprawy wskaże korzystne dla nas rozwiązanie.
